تاریخچه و طعم های مختلف آبنبات

طعم‌های مختلف آبنبات

«آبنبات» نوعی خوراکی شیرین با بافتی نرم و جویدنی یا سخت و ترد است که از شکر، آب، میوه‌، آجیل‌ و یا دیگرافزودنی‌های خوش طعم کننده‌ و رنگ دهنده‌ تهیه می‌شود. بافت نهایی آبنبات، بستگی به درجه حرارت استفاده شده در مرحله‌ی جوشاندن مواد و غلظت شکر دارد؛ هر چه درجه حرارت و غلظت شکر بیشتر باشد، در نهایت، آبنبات ترد و سخت خواهد بود اما در صورتی که از حرارت کمتری استفاده شده و غلظت شکر هم کمتر باشد آبنباتی نرم و جویدنی به دست می‌آید.

 طعم های مختلف آبنبات را در شیرینی تا ببینید

تاریخچه آبنبات

منشا اصلی آبنبات را باید در هند باستان جستجو کرد. ایرانیان و سپس یونانیان در بین قرن‌های ششم و چهارم پیش از میلاد، با مردم هند آشنا شدند که بدون زنبور عسل و فقط با نی (گیاه نیشکر) ماده‌ی شیرینی مثل عسل تولید می‌کردند. این عسل یا ماده‌ی شیرین از گیاه نیشکر (بومی مناطق گرمسیری جنوب و جنوب شرقی آسیا) تولید می‌شد و هندی‌ها با جوشاندن آب نیشکر تکه‌های شکر را تولید می‌کردند. قبل از کشف شکر و حتی بعد از کشف آن، تا مدت‌های‌ طولانی از عسل به عنوان پایه آبنبات استفاده می‌شد، زیرا این ماده به طور طبیعی در دسترس همگان بود. در چین باستان، خاورمیانه، مصر، یونان و امپراتوری روم روی میوه‌ها و گل‌ها را با عسل می‌پوشاندند و بدین ترتیب نوعی آبنبات درست می‌کردند، این روش سرو آبنبات هنوز هم مرسوم است. امروزه عسل بیشتر به عنوان یکی از چاشنی‌های مورد استفاده در تهیه آبنبات کاربرد دارد.
طعم های مختلف آبنبات
بعد از کشف شکر، تولید و دسترسی به آن نیازمند صرف هزینه‌ی زیادی بود که تنها ثروتمندان از پس آن بر می‌آمدند، به همین علت در قرون وسطی آبنبات فقط روی میز ثروتمندان ظاهر می‌شد و کاربرد درمانی داشت. آن‌ها از ترکیب ادویه‌جات، ترشی‌جات و شکر نوعی آبنبات برای کمک به هضم غذا تهیه کرده بودند، نوع دیگری از آبنبات‌ به نام «ادویه مجلسی» نیز ( از ترکیب موادی مانند زنجبیل، میخک، انیسون، بادام، توت عرعر، مغز کاج و شکر آب شده ) ساخته بودند که آن‌ها را در ضیافت‌های مختلف برای پذیرایی از مهمانان سرو می‌کردند.
در اواخر قرن سیزدهم واژه انگلیسی «candy» که ریشه در کلمه‌ی عربی «قندی» داشت به زبان انگلیسی راه پیدا کرد. در اوایل قرن هجدهم آبنبات از بریتانیا و فرانسه به آمریکا رفت اما چون تعداد کمی از استعمارگران اولیه‌ی آمریکا در کار تهیه شکر مهارت داشتند این خوراکی خوشمزه و تمام غذاهای شیرینی که با شکر تهیه می‌شدند فقط در دسترس افراد ثروتمند قرار گرفت. در این دوره حتی ساده‌ترین شکل آب نبات که از شکر متبلور ساخته می‌شد هم یک کالای لوکس به حساب می‌آمد.
پس از انقلاب صنعتی و پیشرفت تکنولوژی، بالاخره طبقه کارگر و ضعیف هم توانستند از لذت خوردن آبنبات بهره‌مند شوند. در دهه 1830، تولید و تجارت شکر با دستگاه‌های پیشرفته باعث شد آبنبات‌ها در اکثر قنادی‌ها و مغازه‌ها در دسترس باشند اما اتفاق جذاب درباره‌ی آبنبات، زمانی به وقوع پیوست که آبنبات‌هایی با قیمت یک پنی برای کودکان عرضه شدند. در واقع با این عرضه، آبنبات به اولین کالایی تبدیل شد که کودکان پول خود را برای آن صرف می‌کردند؛ از آن پس بخش زیادی از این تجارت، متکی به کودکان شد. ایده‌ی ساخت آبنبات‌های پنی برای کودکان از قرص‌های دارویی (یک داروی تلخ درون یک پوشش) الهام گرفته شده بود.
در سال 1847، دستگاه پرس آبنبات اختراع شد، این دستگاه امکان تولید چندین آبنبات در شکل و اندازه‌ی متفاوت را به طور همزمان فراهم کرد. همچنین در سال 1851، استفاده از ظرف بخارگردان برای جوشاندن شکر باعث راحت‌تر شدن کار تولید آبنبات شد؛ قبل از این اتفاق برای درست کردن آبنبات باید به طور مداوم شکر در حال جوش هم زده می‌شد اما با استفاده از ظرف بخار گردان نه تنها دیگر نیازی به هم زدن شکر نبود بلکه توزیع یکنواخت گرمای سطح تابه نیز احتمال سوختن شکر را کاهش می‌داد.

با تولید صنعتی آبنبات، استفاده از افزودنی‌های رنگی و مضر نیز در این خوراکی افزایش پیدا کرد. برخی از تولیدکنندگان برای رسیدن به رنگ و یا طعم مورد نظر از موادی استفاده می‌کردند که برای سلامتی بسیار مضر بود؛ همین مسئله باعث شد تا جوزف کپلر (کاریکاتوریست آمریکایی - اتریشی الاصل) در تاریخ 7 ژانویه 1885، با کشیدن یک کاریکاتور بر روی جلد یک مجله به این موضوع اشاره کند. در سال 1906، تحقیقات درباره‌ی خطرات مواد افزودنی شروع شد و نتایج آن از یک طرف و فشار افکار عمومی از طرف دیگر منجر به تصویب قانون غذا و داروی خالص در آمریکا شد. براساس این قانون استفاده از مواد مضر در تمامی غذاها و خوراکی‌های تولیدی از جمله آبنبات ممنوع بود و مواد تشکیل دهنده خوراکی‌ها نیز باید روی بسته‌بندی آن‌ها ذکر می‌شد.

ریشه کلمه‌های آبنبات، کندی (candy)، شکر و sugar

کلمه‌های شکر و sugar ریشه در کلمه‌ی سانسکریت «sharkara» (زبان باستانی هندیان) دارند. همچنین کلمه‌ی «candy» در انگلیسی و «قندی» درعربی نیز از واژه‌ی سانسکریت «Khanda» به معنای «یک تکه قند» گرفته شده است.
واژه‌ی «آبنبات» در زبان فارسی، از کلمه‌ی اوستایی «آپام نپات - apām napāt» گرفته شده که ایزدی مقدس (فرزند آب) در کتاب اوستا و از ایزدان کهن در اساطیر مردمان هند و اروپایی (از جمله ایرانیان) است. همچنین آپام نبات در وداها (کهن‌ترین کتاب‌ آریاییان که به زبان هند و اروپایی نوشته شده است) خدای آب، آب‌های زمینی، دریاها، دریاچه‌ها، رودها و چاه‌هاست.